Καλό είναι να ανατρέχουμε κάποιες φορές, σε λόγια μεγάλων σύγχρονων φιλοσόφων, φιλολόγων, λογοτεχνών και σαφώς επιστημόνων της παγκόσμιας σκηνής και να βλέπουμε, να μαθαίνουμε τι έχουν πει για τους τεράστιους και πάνσοφους νόες των προγόνων μας. Αλλά…
Καλό είναι να ανατρέχουμε κάποιες φορές, σε λόγια μεγάλων σύγχρονων φιλοσόφων, φιλολόγων, λογοτεχνών και σαφώς επιστημόνων της παγκόσμιας σκηνής και να βλέπουμε, να μαθαίνουμε τι έχουν πει για τους τεράστιους και πάνσοφους νόες των προγόνων μας. Για τις θεωρίες τους, τις ανακαλύψεις τους, τις επιστημονικές τους επιτεύξεις σε εκείνους τους καιρούς που όλα ήταν στο μηδέν της εξέλιξης, για να δώσω ένα τόνο υπερβολής απαραίτητο στοιχείο της ουσιαστικής τους συμβολής στον ανθρώπινο πολιτισμό.
“Ότι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο, είναι για την ανθρωπότητα η Ελλάς», έλεγε ο Γκαίτε ο μέγιστος ποιητής και σοφός του 19ου αιώνα, γοητευμένος από τις διδασκαλίες των αρχαίων ελλήνων σοφών!
«…Όταν μάλιστα πήγε στο Μανχάιμ και είδε εκεί τα γύψινα έκτυπα της ελληνικής γλυπτικής, τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, κατελήφθη από τόσο ενθουσιασμό, ώστε απαρνήθηκε και τους αρχαίους θεούς της πατρίδας του. Βυθισμένος αργότερα στην μελέτη του Ομήρου, του Πινδάρου, του Θεόκριτου, του Ανακρέοντος, και του Πλάτωνα έγραφε στον Έρδερ,( Ο Έρδερ ήταν λάτρης και θαυμαστής του Ελληνικού Πνεύματος και του έργου των αρχαίων ελλήνων σοφών και εκείνος ο οποίος γνώρισε στον Γκαίτε το Μεγαλείο και τους θησαυρούς αυτού του Πνεύματος!!! Μάλιστα είχε γράψει για την Ελλάδα το εξής εκπληκτικό: «Όπως τα άνθη στολίζουν την Γη και τα αστέρια τον ουρανό έτσι, με αυτό τον τρόπο και η Αθήνα κοσμεί την Ελλάδα και η Ελλάδα την Οικουμένη»): « Γιατί να απομακρυνθώ από τον Δία και τον Άρη και να πάω με τον Θόρ και τον Βοτάν; ( αρχαίοι θεοί των Σκανδιναβών και των Γερμανών). Διαβάζοντας τα λόγια του Πινδάρου « επικρατείν δύνασθαι» είδα το φως. Και στο απόσπασμα του έργου του « Προμηθεύς» γράφει επηρεασμένος από τα έργα των αρχαίων: « Δεν είμαι Θεός, αλλά είμαι το ίδιο σαν τους θεούς υπερήφανος!». Είναι δε γνωστό ότι τόσο αυτός όσο και ο Σίλλερ, ο άλλος μεγάλος ποιητής της εποχής του, έγραψαν τα ωραιότερα έργα τους εμπνευσμένοι από τους αρχαίους Έλληνες ποιητές και φιλόσοφους.»( Ιωαν. Πασσά, « Η Αληθινή Προϊστορία των Ελλήνων», εκδόσεις « Ήλιος»).
Ο Σίλλερ στο περίφημο ποίημα του « θεοί της Ελλάδος» λέει: « Θείο και αθάνατο είναι το πυρ του Πινδάρου που ρέει με δωρικό ρυθμό στους σεμνούς ύμνους του, που πριν φλόγιζε την κιθάρα του Αρίωνα και ζωντάνευε το μάρμαρο του Φειδία…»
Ένας από τους πιο βαθύτερους μελετητές των αρχαίων ελλήνων σοφών, ο Τσέλλερ, γράφει στην εισαγωγή του έργου του « Η ιστορία της ελληνικής φιλοσοφίας»:
« Οι αρχαίοι έλληνες σοφοί έθεσαν όλα τα βασικά ζητήματα της φιλοσοφίας, τόσο τα θεωρητικά όσο και τα πρακτικά και απάντησαν σε αυτά με την χαρακτηριστική στο ελληνικό πνεύμα διαφάνεια και καθαρότητα. Δημιούργησαν τις βασικές έννοιες της φιλοσοφίας και επειδή η φιλοσοφία και η φυσική ήταν στην αρχή αδιαχώριστες δημιούργησαν επίσης και ένα μέγιστο μέρος από της έννοιες της φυσικής επιστήμης, μέσω των οποίων κινείται και εμπνέεται ολόκληρη η μετέπειτα ευρωπαϊκή φιλοσοφία και επιστήμη. Θεμελίωσαν όλους τους βασικούς κλάδους της Φιλοσοφίας και σχημάτισαν όλες τις τυπικές μορφές της κοσμοθεωρίας. Όπως τα τραγούδια του Ομήρου και τα αριστουργήματα της Αττικής τραγωδίας και της τέχνης των χρόνων του Περικλέως θα υπάρχουν αιώνια, έτσι με αυτό τον τρόπο και το προϊόν αυτού του νου – η Φιλοσοφία- θα στέκεται μπροστά μας γεμάτη δροσιά και αμάραντη…»
Αξίζει ακόμη να δούμε τι είχε πει ο Μπύχνερ, ο συστηματικός πράγματι εκλαϊκευτής της θεωρίας των υλιστών( στις αρχές του 1900) σε μια μεγάλη επιστολή του που απεύθυνε προς τον Έλληνα δημοσιογράφο Φαρμακόπουλο, ο οποίος του ζήτησε να μεταφράσει στην ελληνική το έργο του « Δύναμη και ύλη». Γράφει λοιπόν σ’ αυτή την επιστολή: «Χαίρω γιατί μετά από δυο και πλέον χιλιετηρίδες η περί κόσμου υλικοφιλοσοφική θεωρία, που για πρώτη φορά εμφανίσθηκε στην χώρα σας μέσα από τις διδασκαλίες των αρχαιότατων Ελλήνων σοφών από τον Θαλή μέχρι τον Επίκουρο, θα ξαναγυρίσει στην ίδια γη, ως είδος εισαγόμενου από το εξωτερικό εμπόρευμα… Πράγματι η χώρα και ο λαός οι οποίοι έχουν τόσο ένδοξο παρελθόν όπως ολόκληρη η υφήλιος παραδέχεται, και οι οποίοι κατόρθωσαν να διατηρήσουν την ΄ύπαρξή τους μέσα από τόσες τρικυμίες και καταιγίδες μιας υπερδισχιλιετους Ιστορίας, η χώρα και ο λαός στους οποίους η Ρωμαϊκή κοσμοκρατορία οφείλει αν μη την πολιτική αλλά πάντως την πνευματική της αγωγή, όπως και σύμπασα η ανθρωπότητα, η χώρα και ο λαός που κατέκτησαν και ενέπνευσαν τον Βύρωνα, τον μέγα ποιητή και αγωνίζονται ακόμη με τα όπλα να διατηρήσουν και στο μέλλον τα ύψιστα αγαθά τους, την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους, είναι συνεπές να ενδιαφερθούν και για τις πνευματικές κατακτήσεις της εποχής μας και να αναδειχθούν, αφού από κανένα λαό δεν υστερούν ή είναι κατώτεροι. Μπορούν δε να καλλιεργήσουν στους κόλπους τους και να επεκτείνουν περαιτέρω τις σύγχρονες έρευνες της επιστήμης…»
Βέβαια ατέλειωτος είναι ο κατάλογος εκείνων που μίλησαν με τον ύψιστο θαυμασμό για το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Αλλά είναι και απολύτως δικαιολογημένος αυτός όταν σχεδόν όλες οι απαντήσεις στις μεγάλες ανθρώπινες υπαρξιακές απορίες δόθηκαν τόσες χιλιάδες χρόνια πριν χωρίς στην ουσία να προστεθεί τίποτε το νέο μέσα στο πέρασμα του χρόνου, παρά μόνον η πλευρά εκείνη του τεχνικού μέρους του πολιτισμού που στην ουσία όπως έχουμε ξαναπεί οι μέγιστοι πρόγονοί μας θεωρούσαν υποδεέστερο του πνεύματος, και δικαιολογημένα γιατί…
Και να μην ξεχνάμε τον Churchill που ειπε…Δεν πρέπει να λέμε οτι οι Ελληνες μάχονται σαν ήρωες, αλλά οτι οι ήρωες μάχονται οπως οι Ελληνες.
Διαβάζοντάς τα δεν λέω και σε μένα ξύπνησε μέσα μου η ελληνική υπερηφάνεια, αλλά η πραγματικότητα με προσγείωσε και αναρωτήθηκα !!!
Εαν ζούσαν σήμερα αυτοί οι μεγάλοι οραματιστές και έβλεπαν την Ελλάδα σε αυτά τα χάλια, με κυβέρνηση — ηλιθίων — και με μια Βουλή γεμάτη απο απατεώνες και παλαβούς ,τι θα έλεγαν για τους ( σημερινούς ) ΕΛΛΗΝΕΣ ??????
Peter Triantafyllos Toronto
Αγαπητέ Peter Triantafyllos Toronto, απο Emmanuel Sarides Berlin
Όλα αυτά που ζούμε σήμερα ο τόπος τα έχει ζήσει ξανά. Το 1902 ο Γεώργιος Σουρής γράφει κάποιους στίχους για να σχολιάσει την κατάσταση της εποχής εκείνης στην Ελλάδα. Στίχοι επίκαιροι λές… και έβλεπε τη ζωή του έλληνα σήμερα…
Ιδού οι στίχοι του σατιρικού μας ποιητή
Ποιος είδε κράτος λιγοστό σ‘ όλη τη γη μοναδικό, εκατό να εξοδεύει και πενήντα να μαζεύει; Να τρέφει όλους τους αργούς, Να ‚χει επτά Πρωθυπουργούς, ταμείο δίχως χρήματα και δόξης τόσα μνήματα; Να ‚χει κλητήρες για φρουρά και να σε κλέβουν φανερά, κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε τον κλέφτη να γυρεύουνε;
Κλέφτες φτωχοί και άρχοντες με άμαξες και άτια, κλέφτες χωρίς μια πήχη γη και κλέφτες με παλάτια, ο ένας κλέβει όρνιθες και σκάφες για ψωμί ο άλλος το έθνος σύσσωμο για πλούτη και τιμή. Όλα σ‘ αυτή τη γη μασκαρευτήκαν ονείρατα, ελπίδες και σκοποί, οι μούρες μας μουτσούνες εγινήκαν δεν ξέρομε τι λέγεται ντροπή.
Ο Έλληνας δυο δίκαια ασκεί πανελευθέρως, συνέρχεσθαί τε και ουρείν εις όποιο θέλει μέρος. Χαρά στους χασομέρηδες! χαρά στους αρλεκίνους! σκλάβος ξανάσκυψε ο ρωμιός και δασκαλοκρατιέται. Γι‘ αυτό το κράτος, που τιμά τα ξέστρωτα γαϊδούρια, σικτίρ στα χρόνια τα παλιά, σικτίρ και στα καινούργια!
Και των σοφών οι λόγοι θαρρώ πως είναι ψώρα, πιστός εις ό,τι λέγει κανένας δεν εφάνη… αυτός ο πλάνος κόσμος και πάντοτε και τώρα, δεν κάνει ό,τι λέγει, δεν λέγει ό,τι κάνει. Σουλούπι, μπόι, μικρομεσαίο, ύφος του γόη, ψευτομοιραίο.
Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης, λίγο μαγκούφης, λίγο μουρντάρης. Σπαθί αντίληψη, μυαλό ξεφτέρι, κάτι μισόμαθε κι όλα τα ξέρει. Κι από προσπάππου κι από παππού συγχρόνως μπούφος και αλεπού. Και ψωμοτύρι και για καφέ το «δε βαριέσαι» κι «ωχ αδερφέ».
Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάς σαν πιάσει πόστο: δερβέναγας. Θέλει ακόμα –κι αυτό είναι ωραίο– να παριστάνει τον ευρωπαίο. Στα δυο φορώντας τα πόδια που ‚χει στο ‚να λουστρίνι, στ‘ άλλο τσαρούχι.
Δυστυχία σου, Ελλάς, με τα τέκνα που γεννάς!
Ω Ελλάς, ηρώων χώρα τι γαϊδάρους βγάζεις τώρα;
