Το φευγιό απο την Ελλάδα ωφελεί μόνο τις ισχυρές χώρες του Κέντρου, δεν δίνει ούτε τις ελάχιστες προοπτικές για την επαγγελματική σταδιοδρομα αυτών που φευγουν, ενώ αποδυναμώνει και επιδεινώνει το κοινωνικό και οικονομικό δυναμικό της χώρας, καταδικάζοντάς την στην φτώχεια και την επαιτεία δανείων
Πρόλογος
Γνωρίζετε κάποιον Αναστάσιο Παπαποστόλου; Ούτε κι΄εγώ. Πρίν μερικές μέρες όμως πήρα ένα e-Mail σταλμένο απο την διευθυνση info@greekreporter.com του Αναστάσιου Παπαποστόλου, που είχε τον τίτλο «Greek Reporter’s Initiative Featured on Der Spiegel! + our latest news!». Και το e-Mail αυτό με πληροφόρησε, ότι το γερμανικό περιοδικό DER SPIEGEL δημοσίευεσε ένα Feature με τον τίτλο „Griechen gesucht“ («Ζητούνται Έλληνες»). Περί τίνος πρόκειται;
Αντιγράφω απο το e-Mail που πήρα: «Der Spiegel, one of the most well-respected magazines in Europe, described our idea to „Hire A Greek“ a great tool that may help jobless Greeks during this harsh times. The magazine emphasized on the importance of the initiative and also interviewed Greek Reporter’s founder Anastasios Papapostolou. This initiative is very important to us and we hope that you too would like to help the millions of Greeks that are looking for a job! » Σε πρόχειρη μετάφραση: «Der Spiegel, ένα από τα πιο αξιόπιστα περιοδικά της Ευρώπης, περιέγραψε την ιδέα μας „Μίσθωσε έναν Έλληνα“ σαν ένα σημαντικό εργαλείο που θα μπορέσει να βοηθήσει τους Έλληνες ανέργους αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Το περιοδικό τόνισε τη σημασία της πρωτοβουλίας και συνομίλησε με τον ιδρυτή των «Greek Reporter» Anastasios Papapostolou. Η πρωτοβουλία αυτή είναι πολύ σημαντική για μάς και ελπίζουμε ότι κι εσείς θα θελήσετε να βοηθήσετε τα εκατομμύρια των Ελλήνων που ψάχνουν για μια θέση εργασίας!»
Αγαπητέ Anastasios Papapostolou (ή Τάσο Παπαποστόλου): Ευχαριστώ πολύ, αλλά δεν θα πάρω. Και θα σου εξηγήσω γιατί. Πρώτα, γιατί εμείς εδω στη Γερμανία (όχι όλοι βέβαια!) δεν θεωρούμε το περιοδικό DER SPIEGEL και τόσο αξιόπιστο όπως εσύ ή η κρατική ελληνική τηλεόραση ΝΕΤ που το μνημονεύει συνεχώς σαν νάναι μια κυβερνητική πηγή της Γερμανίας (ίσως όμως και νάναι!), αλλά σαν ένα ύποπτο έντυπο στην υπηρεσία του Ηγεμόνα και σαν το αντίστοιχο της φυλλάδας των γερμανών πληβείων, την BILD Zeitung. Άλλωστε και τα δύο έντυπα γράφουν τα ίδια πράμματα, μόνο που τα γραφτά του DER SPIEGEL έχουν μια καλή σύνταξη, γιατί προορίζονται για τους σπουδαγμένους, ενώ η BILD Zeitung είναι μια εικονονογραφημένη εφημερίδα, με μεγάλες πολύχρωμες φωτογραφίες (ημι)ξεβράκωτων αστέρων της τηλεόρασης, δυστυχημάτων ή θυμάτων λοιμών, σεισμών, καταποντισμών και εμφυλίων και νατοϊκών πολέμων και τα λίγα και σύντομα άρθρα της είναι τυπομένα με μεγάλα γράμματα, για να μπορούν να τα διαβάζουν και οι ημιαναλφάβητοι Γερμανοί (οι τελείως αναλφάβητοι ανέρχονται στα περίπου 3 εκατομμύρια άτομα!).
Brain Drain
Ο δεύτερος και κυριότερος λόγος είναι η διαρροή εγκεφάλων απο την Ελλάδα και τα δραματικά αποτελέσματα που έχει για την χώρα μας. Όταν ακόμη σπουδαζα στο Freie Universität Berlin (Κοινωνιολογία, Οικονομία, Πολιτική) και αργότερα, σαν επιστημονικός συνεργάτης στο τμήμα πολιτικών επιστημών του ίδιου Πανεπιστημίου, ασχολήθηκα εντατικά με το πρόβλημα αυτό της διαρροής εγκεφάλων από την Περιφέρεια προς το Κέντρο και τις συνέπειές της που έχει στην οικονομία και την κοινωνία των κρατών που θίγονται απο την μετανάστευση των εκπαιδευμένων ή ταλαντούχων ανθρώπων, ακαδημαϊκών, καλλιτεχνών, επιχειρηματιών και ειδικευμένου προσωπικού, το λεγόμενο Braindrain ή Βrain Drain. Πολλές χώρες, όπως οι ΗΠΑ ή η Γερμανία, γνώρισαν – και γνωρίζουν ακόμη – μια τεχνολογική και οικονομική άνθηση απο τα κύματα των μεταναστών που τράβηξαν σαν μαγνήτης οι πραγματικές ή φανταστικές εικόνες ευημερίας και δυνατοτήτων απασχόλησης και ελευθερίας του ατόμου, που καλλιέρησαν και καλλιεργούν συστηματικά με ανάλογα πλασαρίσματα στα Μαζικά Μέσα, εφημερίδες, τηλεόραση, κινηματογράφος, ιντερνετ. Και ενώ τα κράτη αυτά εμπλουτίζουν το κοινωνικό και οικονομικό δυναμικό τους με νέο αίμα και νέα μυαλά, οι χώρες που τα χάνουν μαραζώνουν απο την συνεχή φυγή των ικανών, μορφωμένων και δημιουργικών νέων τους και μένουν με τους φελλούς, τους τεμπέληδες και τους κατεργάρηδες.
Βrain Drain και Γερμανία: Με σύστημα
Η προσέλκυση ταλαντούχων εγκεφάλων απο την Περιφέρεια προς το Κέντρο έχει σύστημα και γίνεται με πολλά και πονηρά μέσα. «Προηγμένες» χώρες (το γιατί είναι προηγμένες, θα το εξηγήσω παρακάτω) όπως η Γερμανία, οι ΗΠΑ ή Ανγκλία κ.α. επενδύουν δισεκατομμύρια στην άψογη και ελκυστική εμφάνιση της χώρας τους στα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης. Αν παραδείγματος χάριν ανοίξετε το γερμανικό κανάλι Deutsche Welle, θα δείτε προγράμματα, ντοκιμαντέρ, features κ.α. που εμφανίζουν μια Γερμανία „wie aus dem Bilderbuch“: Δραστήριους και συμπαθητικούς Γερμανούς να εργάζονται και να δημιουργούν σε γραφεία, πανεπιστήμια, εργαστήρια και ινστιτούτα, καταπράσινα λιβάδια όπου βόσκουν „ευτυχισμένες“ αγελάδες, σπίτια με φροντισμένους κήπους, πόλεις με ιδανικές ρυμοτομίες, ωραιότατες και ελκυστικές Γερμανίδες (!) και άλλα τέτοια ώραία και καλά. Θα δείτε ένα μοντέρνο Βερολίνο, με τον πιο μοντέρνο σιδηροδρομικό σταθμο της Ευρώπης, με κτίρια φουτουριστικής αρχιτεκτονικής και μουσεία κλασσικής αρχιτεκτονικής, πάρκα, λίμνες, ποταμούς και γέφυρες, κέντρα και καφέ, όπου χαρούμενοι άνθρωποι διασκεδάζουν ή επισκέπτονται μια απο τις εκατοντάδες, άν όχι χιλιάδες, καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις. Ποιός νέος άνθρωπος δεν θα ήθελε να ζεί εδώ, να εργάζεται σε μια τέτοια κοινωνία, να πληρώνεται καλά, να γνωρίζει ενδιαφέροντες ανθρώπους, κοντολογίς να απολαμβάνει τα αγαθά μιας προοδευμένης και ευημερούσας κοινωνίας;
Αυτά όλα είναι μόνο η φωτεινή πλευρά της Σελήνης. Όπου όμως φώς, υπάρχει και σκότος, είναι νόμος της φύσεως. Την σκοτεινή πλευρά της Γερμανίας δεν θα την δείτε όμως ούτε στις εφημερίδες, ούτε στην τηλεόραση, ούτε πουθενά αλλού, είναι «κρατικό μυστικό». Γι’ αυτό οι νέοι απο την Ελλάδα, την Ασία ή την Βόρεια Αφρική βλέπουν μόνο την σοκολατένια πλευρά της Γερμανίας, δεν ξέρουν, ότι το ένα τρίτο των κατοίκων του Βερολίνου ζεί κάτω απο το επίπεδο της φτώχειας, δεν βλέπουν τους Γεμανούς που ψάχνουν στα καλάθια των αχρήστων για κάτι το αξιοποιήσιμο, ένα πλαστικό μπουκάλι παραδείγματος χάριν, που θα το καταχωνιάσουν αμέσως σ’ έναν τουρβά για να το βάλουν στο αυτόματο μηχάνημα του πλησιέστερου καταστήματος τροφίμων για να πάρουν 5 ή 10 σέντ ανά μπουκάλι. Δεν βλέπουν τα βουνά απο σκουπίδια κατα μήκος του επίγειου σιδηροδρόμου της πόλεως (S-Bahn), τους τρυπισάκηδες στους σταθμούς του υπόγειου σιδηροδρόμου (U-Bahn) να ανταλάσσουν τα φακελάκια με την ηρωίνη, τους καθημερινούς ξυλοδαρμούς και τις συμπλοκές συμμοριών που προστατεύουν τα σύνορα «δικαιοδοσίας» τους απο αντίπαλη συμμορία, τα μπουρδέλλα με την φωτεινή επιγραφή „Open“ ή Thai Massage“ που εχουν γεμίσει κυριολεκτικά το Βερολίνο. Δεν μαθαίνουν, ότι η ανεργία στο Βερολίνο φτάνει τα 20%, ότι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται στα λεγόμενα 1-Euro-Job, σε δουλειές που παίρνουν ένα ευρώ την ώρα ή νοικιάζονται απο κάποιες εταιρίες σε επιχειρήσεις για 300-400 Ευρώ τον μήνα, τις εκατοντάδες χιλιάδες Βερολινέζων που ζούν απο τις ισχνές κοινωνικές παροχές, τους άνεργους πατριώτες μας που την βγάζουν ολημερίς μ’ ενα πλαστικό κυπελλάκι καφέ στα όρθια γύρω απο ένα στρογγυλο τραπέζι που στήνουν στο δρόμο τα φθηνά καφε-αρτοπωλεία, τους άνεργους ταβλαδόρους που είναι καθημερινοί θαμώνες της Ελληνικής Κοινότητας. Δεν τα βλέπουν και δεν τα μαθαίνουν, διότι η οργανωμένη Γερμανία φροντίζει, ώστε τέτοιες αρνητικές εικόνες να μην βλέπουν ποτέ το φως της δημοσιότητας, γιατί „sie schaden unserem Image“, «βλάπτουν την δημόσια εικόνα μας».
Μετανάστευση και ευγονική
Παρά ταύτα οι Γερμανοί ζητάνε εργαζομένους. Με το συλλογιστικό, θάρθουν πολλοί, αλλά θα χρησιμοποιηθούν μόνο οι εξαιρετικά ταλαντούχοι, που θα δώσουν νέες ωθήσεις στην οικονομία – και θα εμπλουτίσουν την κοινωνία με νέο αίμα. Όποιος πιστεύει, ότι η λεγόμενη «υγιεινή της φυλής» (Rassenhygiene) γινόταν μόνο την εποχή των Εθνικοσοσιαλιστών στην Γερμανία πλανάταιο πλάνη μεγάλη, γιατί η μέθοδος αυτή είναι με την διαρροή εγκεφάλων, το Braindrain, ευρύτατα διαδεδομένη. Τι μας λέει η Wikipedia; Ευγονική είναι «η εφαρμογή επιστημονικών μεθόδων στην πολιτική πληθυσμού και υγιεινής με στόχο την αύξηση του ποσοστού των θετικά αξιολογηθέντων γονιδίων (θετική ευγονική) και την μείωση των αρνητικά εκτιμηθέντων γονιδίων (αρνητική ευγονική. Βλέπε και Eugenik στην γερμανική ή Eugenics στην ανγκλική γλώσσα). Έτσι σε μια επίσκεψή της στη Μαδρίτη το περασμένο φθινόπωρο, ή καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ κάλεσε εξειδικευμένους νέους Ισπανούς να έρθουν για δουλειά στην Γερμανία και παρότρυνε την ισπανική κυβέρνηση να βελτιώσει τα εκπαιδευτικά της προγράμματα για να προσαρμοσθούν στις ανάγκες της γερμανικής αγοράς. Για τις ανάγκες αυτές, όπως είπε η Monika Varnhagen, επικεφαλής της διευθύνσεως απασχόλησης εξωτερικού της Bundesagentur für Arbeit, του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας, σε μια συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα „Die Welt“, η Bundesagentur für Arbeit διοργανώνει εκθέσεις για θέσεις εργασίας στην Γερμανία και συμβουλευτικές ημέρες με φορείς απο τον ευρωπαϊκό νότο. Και στο Eures, μια ιστοσελίδα της ΕΕ, βλέπουμε να προσφέρονται ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Πού και ποιός τις προσφέρει; Ο Θεός κι’ η ψυχή τους.
Ας ρίξουμε μια ματιά και στις εργασίες που προσφέρουν οι Γερμανοί. Όπως λέει η Monika Varnhagen, ζητούνται άρτια εκπαιδευμένοι μηχανικοί, προγραμματιστές και αρχιτέκτονες (από την Ισπανία), νοσηλευτικό προσωπικό για νοσοκομεία και γηροκομεία από την Πορτογαλία και γιατροί απο την Ελλάδα (γιατί, λέει, στα γερμανικά νοσοκομεία θα πάρουν πιο γρήγορα ειδικότητα). Και η πραγματικότητα; Η στατιστική λέει, ότι το 44 τοις εκατό των ακαδημαϊκών που ήρθαν στην Γερμανία απασχολούνται σε εργασίες χωρίς την δυνατότητα ανανέωσης των συμβολαίων. Και ο μισθός τους βρίσκεται στο κάτω μέρος της σκάλας της ΕΕ.
Παρα ταύτα. Όπως και εμείς που ήρθαμε την δεκαετία του 60 σαν Gastarbeiter και είμασταν για χρόνια η τελευταία τρύπα του ζουρνά στην γερμανική κοινωνία, κατεβαίνοντας όμως για διακοπές στην Ελλάδα μ’ ένα τεράστιο Mercedes κάναμε σε γνωστούς και αγνώστους τον μπρούκλη και μιλούσαμε για τις γκόμενες που πιάναμε σερί στην Γερμανία, έτσι και τώρα, όποιος έχει βρεί μια δουλειά και επισκέπτεται την πατρίδα, διηγείται πάλι ιστορίες για αγρίους: για μισθούς που είναι πάνω απο το 60 τοις εκατό της Ελλάδος, για την λαμπρή σταδιοδρομία που έχει μπροστά του, για τις τρείς τουλάχιστον γκόμενες που πήδηξε τους τελευταίους μήνες και για άλλα τέτοια πράγματα και θαύματα. Και βεβαιώνοντας τους συνομιλητές του, ότι σε κάνα δυό χρόνια θα επιστρέψει στην πατρίδα, μόλις η οικονομία αρχίσει να παίρνει μπρός. Όπως κι’ εμείς, που ο γνωστός μας που συναντούσαμε στο δρόμο μας έλεγε, του χρόνου φεύγω και τον άλλο χρόνο που ρωτούσαμε: Ρε ακόμη εδώ είσαι; Μας έλεγε: Του χρόνου εφυγα. Και εν τω μεταξύ οι σειρές των τάφων στο ελληνικό νεκροταφείο, ένα τμήμα του νεκροταφείου Dreifaltigkeitskirchhof στην συνοικία Mariendorf που παραχώρησε η Ευαγγελική Εκκλησία στην Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου, αυξάνονται και πληθύνονται.
Το φευγιό όμως φευγιό. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) κατα την χρονική περίοδο μεταξύ 2000 και 2010 στην Γερμανία ήρθαν 500.000 υπερεξειδικευμένοι μετανάστες (hochqualifizierte Migranten). Και μόνο στο δεύτερο ήμισυ του 2011 ήρθαν 15.000 Έλληνες und 13.000 Ισπανοί. Αριθμοί για το 2012 δεν υπάρχουν ακόμη. Ενδιαφέον παρουσιάζει όμως, ότι το 2011 ο αριθμός των Ελλήνων ανέργων στην Γερμανία ανήρχετο στους 26.800 (αύξηση 4,1 τοις εκατό) των δε Ισπανών στους 8.000 (αύξηση 10,5 τοις εκατό).
Οι ανοιχτές φλέβες της Περιφέρειας
Ένα απο τα βιβλία που διαμόρφωσαν τον τρόπο σκέψεως και αναλύσεως και επηρρέασαν την ιδεολογία μου όταν ακόμη σπούδαζα, ήταν το βιβλίο του ουρουγουαϊνού Eduardo Galeano «Las venas abiertas de América Latina» («Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» (στα ανγκλικά στην http://en.wikipedia.org/wiki/Eduardo_Galeano) που κυκλοφόρησε το 1971 στα ισπανικά και αμέσως μεταφράστηκε στα γερμανικά. Αυτό που απασχολεί τον συγγραφέα σ’ ολόκληρο το βιβλίο του είναι η ερώτηση, γιατί η Λατινική Αμερική είναι καταδικασμένη να ζεί στην φτώχεια και την ταπείνωση. Είμαστε ανεξάρτητοι, γράφει ο Galeano, αλλά η ανεξαρτησία μας περιορίζεται στον εθνικό μας ύμνο και σε μια σημαία. Και είμαστε φτωχοί, γιατί η χώρα μας είναι πλούσια, σε χρυσό, σε μέταλλα, σε φύση. Αιτία της φτώχειας μας είναι λοιπόν το ότι η χώρα μας έχασε την πολιτική της κυριαρχία καθώς και το ελεύθερο εμπόριο και τα εξωτερικά δάνεια. Τα κεφάλαια των εγχωρίων επιχειρήσεων εξαφανίζονται με την μεταφορά κερδών και μερισμάτων στο εξωτερικό, με τον αθέμιτο ανταγωνισμό του ισχυρότερου και με οικονομικό και τεχνολογικό εκβιασμό. Και η φτώχεια μας γεννά μια τάση για επανάσταση ενάντια στην εξουσία και τις συνθήκες που αυτή ασκείται.
Το βιβλίο του Galeano κυκλοφόρησε μετά το βιβλίο του Arghiri Emmanuel (απο την Πάτρα, 1911-2001) «L’echange inegal – Essai sur les antagonismes dans les rapports économiques internationaux», Paris 1969 («Η άνιση ανταλλαγή…», στα ανγκλικά στην http://en.wikipedia.org/wiki/Arghiri_Emmanuel). Η θεωρία του Emmanuel βασίζεται στην άνιση ανταλλαγή των πρώτων υλών ή απλών ετοίμων προϊόντων του «Νότου» έναντι των βιομηχανικά παραγομένων/τεχνολογικά εξελειγμένων προϊόντων του „Βορρά“, που γίνεται κάτω απο διαρκώς επιδεινούμενους «όρους εμπορίου“ εις βάρος του Νότου. Σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει ο Emmanuel τους τόνους χουρμάδων που πρέπει να πουλήσει ένας Αλγερινός για να αγοράσει ένα γαλλικό αυτοκίνητο.
Ελληνική ανάπτυξη;
Αυτά, και οι ποταμοί των βιβλίων που ακολούθησαν πάνω σ’ αυτά τα χνάρια (Samir Amin, Ernst Mandel, Dieter Senghaas κ.α.) θα έπρεπε, όπως και εδώ στη Γερμανία, να απασχολήσουν φοιτητές και διανοούμενους στην Ελλάδα, για την διατύπωση ενός κατ’ αρχήν θεωρητικού μοντέλου με βάση τα ελληνικά δεδομένα, πάνω στο οποίο θα χαράζονταν μια ΕΛΛΗΝΙΚΗ αναπτυξιακή πολιτική. Όμως τόσο η διανόηση, όσο και οι πολιτικοί προτίμησαν αντ’ αυτού να ασχοληθούν με το πώς θα πουλήσουν Ελλάδα ή την Ελλάδα την ίδια. Οι μεν σαν μεταφορείς ξένων ιδεολογιών ή σαν μέλη ΜΚΟ, που προσπάθησαν να φορέσουν καπέλλο στην Ελλάδα, οι δε σαν πολιτικοί, προδότες, όπως ο Παπανδρεού, ο Παπακωνσταντίνου ή ο Βενιζελος, ή πωλητές μέρους της εξουσίας που τους δώθηκε σαν μέλη μιας ελληνικής κυβέρνησης σε εγχώριους και ξένους, σε πολίτες, που τους βάζουν σε μια θέση για να έχουν δυνατότητες επανεκλογής τους ή σε νταβατζήδες της διαπλοκής.
Έτσι στα τόσα χρόνια που πέρασαν απο τότε, δεν διαπίστωσα καμμιά αλλαγή στον τρόπο σκέψεως της ελληνικής διανόησης, αυτής που γύρισε απο κάποιες σπουδές μακροοικονομίας στη Δύση, ή εκείνης που έμεινε στον τόπο της απασχολημένη με μια – αποσκελετωμένη πιά – αντιπαράθεση αριστεράς-δεξιάς. Καμμία ελληνική θεωρία για το τι είναι, που βρίσκεται και τι πρέπει να κάνει – ή να μην κάνει – η Ελλάδα. Και αφότου τα τελευταία χρόνια ο Σόρος και οι μύριοι τόσοι άλλοι «χορηγοί» άνοιξαν τα πουγκιά τους χρηματοδοτώντας και στηρίζοντας παντοιοτρόπως τις λογής-λογής Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις για να διαδίδουν τα ωραία και καλά των δικαιωμάτων του ανθρώπου, της σμίκρυνσης της κρατικής εξουσίας, της διάλυσης των πολιτικών και κοινωνικών δομών και της υποστήριξης της ανομίας και της αναρχίας, το παιχνίδι για την Ελλάδα χάθηκε τελείως.
Επίλογος
Το τελευταίο χτύπημα το δέχεται η Ελλάδα με την σημερινή προπαγάνδα για φυγή της νεολαίας μας στην Γερμανία και αλλού, που γίνεται απο τους Γερμανούς και άλλους πονηρούς της Δύσης. Για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω. Με την βοήθεια των διεθνών και των ντόπιων ΜΜΕ και των πάντα πρόθυμων καλοθελητάδων, που βλέπουν μια ευκαιρία να οικονομήσουν κανένα φράνγκο ή να προβληθούν σαν δήθεν πατριώτες. Όπως ο Anastasios Papapostolou, που υπόσχεται στους σαστισμένους νέους μας ευκαιρίες για καρριέρα και «ευημερία» ή ο Αλφρέδος Κουρής απο την Αυστραλία, που γράφει, ότι „πρέπει να βρούμε σπόνσερς γιά τα αδέλφια μας“, άτομα, που πλέουν αμέριμνα σαν μούτσοι στο καράβι της παγκοσμιοποίησης.
Και τι κάνει η πελαγωμένη ελληνική κυβέρνηση; Αυτή ασχολείται με την αριθμητική του χρέους, αντί να καταστρώσει
α) Ένα σχέδιο για την κοινωνική ένταξη των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα μας, οι οποίοι αποτελούν ένα καλό δυναμικό για την οικονομική ανάπτυξή της, διότι ανάμεσά τους θα υπάρχουν σίγουρα πολλά ταλέντα, που μένουν σήμερα ανεκμετάλλευτα (ας στείλει μερικούς αργόσχολους υπαλλήλους εδώ στη Γερμανία, να μάθουν πως γίνεται κάτι τέτοιο) και
β) Ένα άλλο σχέδιο για την απασχόληση των εκατοντάδων χιλιάδων νομικών, ιστορικών, θεολόγων κ.α. που τελειώνουν τις σπουδές τους στα Πανεπιστήμια πιέζοντας μετα τους πολιτικάντηδες για μια πρόσληψη στον δημόσιο τομέα, παραδείγματος χάριν με μια καμπανια για την ενίσχυση και καθοδήγηση τους στην μελισσοκομία, την αμπελουργία, την κτηνοτροφία, τις θαλασινές καλλιέργειες ή την γεωργία.
Στις 27. Ιουλίου 2001 ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Georg W. Bush, ρώτησε τους συμπολίτες του: „Μπορείτε να φανταστείτε μια χώρα, που δεν είναι σε θέση να παράγει αρκετά τρόφιμα για τον πληθυσμό της; Αυτή η χώρα θα ήταν εκτεθειμένη σε διεθνείς πιέσεις. Θα ήταν μια ευάλωτη χώρα. Επομένως, όταν μιλάμε για τη γεωργία, πρόκειται για ένα θέμα εθνικής ασφάλειας“. Ήταν η πρώτη φορά, που ο Georg W. Bush δεν έλεγε ψέματα.
